Alzheimer Demans hastalığı, 65 yaş üstü her 10 kişiden 1’ini etkileyen, yavaş ve ölümcül bir hastalıktır. Her Alzehimer hastalığı, Demans (bunama) olabilir, ama her Demans hastalığı Alzehimer değildir. Bu hastalık, beynin bellek bölümünün etkilenmesiyle başlar. Hastalık aşamalı olarak ilerler ve süreci tam kesin olmasa da bazen, 4-8-10 yıl sürebilir. Beyinde plaklar ve protein yumakları denilen, anormal protein parçalarının birikmesiyle beyin hücreleri zamanla ölür.
Alzheimer Evreleri
Plaklar önce beynin Hipokampus adıyla bilinen, hafıza ve yön bulma bölgesinde birikmeye başlar. Yıllar geçtikçe bu plak ve yumaklar, Hipokampusu tahrip eder ve yeni anıları hatırlamak gün geçtikçe daha zorlaşır. Bizler için birkaç saat önce yaptıklarımızı hatırlamak kolayken, Alzheimer hastaları için bu imkansız hale gelir. Plak ve yumaklar, beynin farklı bölgelerine dağılmaya başlar ve ele geçirdiği hücreleri öldürür. Bu plaklar beynin hangi bölgesine ulaşırsa o bölgenin işlevselliğini bozar. Hipokampus bölgesinden beynin lisan ve konuşma bölümüne ulaşırsa, Alzheimer hastaları konuşurken doğru kelimeyi bulmakta zorluk çekerler.Lisan bölgesinden bu plak ve yumaklar, mantıksal işlevlerin bulunduğu beynin ön bölgesine ulaşır. Dereceli olarak hasta kavramları anlama, plan yapma ve problemleri çözme kabiliyetini kaybeder. Plak ve yumakların sonraki hedefi, beynin duyguları düzenlediği bölgesidir. Burası tahribata uğradığında, hasta hisleri ve duyguları konusundaki kontrolünü kaybetmeye baslar. Hastalık, daha sonra beynin görme, işitme, ve koku alma işlevlerini sağlayan bölgelerine ulaşır. Bu evrede Alzheimer hastasının duyuları bozulur ve halüsinasyonlar görmeye başlar. Plaklar ve bu yumaklar beynin arka bölümünde saklanan en eski ve değerli anılarını silmeye ve hastanın denge ve koordinatlarını bozmaya başlar. En son evrede, hastanın nefes alma ve kalp atışlarıyla ilgili bölgesi etkilenir. Beynin bu tahribat ve ele geçirme olayı yaklaşık 10 yıl kadar sürebilmektedir.
Kimler Risk Altında
- Genetik risk faktörü olanlar,
- Kolesterolü olanlar,
- Erkeklerde göbek yağı fazla olanlar,
- Alkol ve sigara tüketenler,
- Pasif sigara içiciler denilen, ağır sigara dumanına maruz kalanlar,
- Spor yürüyüş ve günlük hareket kısıtlılığı olanlar,
- Ağır kafa travması yaşayanlar,
- Uzun süre devam eden majör depresyon geçirenler.
Alzehimer Hastalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Alzehimer hastalarında ilerleyen zamanlarda iştahsızlık görülür, yemek yemeleri için baskı yapmayın. İkna edici olun ve öğünlerine dikkat edin. Yemeğe tek çeşit servisle başlayın. Sofrada akıllarının takılacağı kalabalık görüntü bulundurmayın ve su tüketimlerine dikkat edin.
Hafızalarını canlı tutmak için, yapmak istedikleri herhangi bir şey olduğunda, karşı çıkmayın ve kontrollü izin verin. Onlara sürekli geçmişten bahsetmek yerine günlük yaşam içinde yapılanları hatırlatın ve bu konular üzerine sohbet edin. Günlük yürüyüş yaptırın, temiz hava aldırın, uyku düzenleri sağlayın. Gece uykusuna özelikle dikkat edin.
Alzehimer Hastaları Neler Tüketmeli
- Akdeniz diyetinde kullanılan gıdalar, haftanın en az iki günü deniz mahsulleri,
- Bol meyve, sebze
- 2 fincan kahve, (zihin açıcı ve uyarıcı etkiye sahip)
- Fındık, ceviz ve günde bir avuç ay çekirdeği,
- Lif açısından zengin tahıllı besinler.
Alzehimer hastalığını iyileştirecek biz çözüm bulunmamaktadır. Doktor tedavi kontrolleri kesinlikle aksatılmamalı. Hastalığın her evresine iyi gelen ve bu süreci yavaşlatan ilaçlar bulunmaktadır. Tüketilen gıda besinlere dikkat etmek bu hastalığın sürecini uzatmakta ve hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlamaktadır. Alzehimer ve Demans hastalığını birbirine karıştırmayın. Demans yaklaşık 80’li yaşlarda görülen bunama hastalığıdır.”
