Çekirdek ailenin, prensi ya da prensesidir çocuklar. Dünyaya gelmeleriyle birlikte, büyük heyecan ve mutluluk yaşanmasına neden olur. Ağlaması, gülümsemesi, emeklemesi, adım atması ve nihayet konuşmasıyla, tüm ailenin ilgi merkezi olmayı başarırlar. Bu ilgi ve sevgiyle büyüyen çocuklar kendini güvende ve mutlu hissederler. Ebeveynler çocuklarını, tüm ilgi ve sevginin yegane sahibi olduğunu hissettirerek büyütürler. Ta ki yeni bir kardeş kendisine eşlik edene kadar.
Ebeveynlerin çocuk yetiştirme konusunda izlediği yol, çocukların duygusal gelişimine büyük katkı sağlar. Ölçü her yerde olduğu gibi, çocukların yetiştirilmesinde de çok önemlidir. Çocuklar sahiplenilmeyi, sevilmeyi, paylaşmayı ailede görür ve gördüğü kadarını uygulayarak büyümeye, gelişmeye başlar.
Yapılan Yanlışlar
- Yeni bir kardeşin aileye katılacağı haberi çocuğa; sen ona ağabeylik ya da ablalık yapacaksın şeklinde olmamalıdır. Bu sözle başlamak, yapılan ilk büyük yanlış olur. Ufacık bir beden ve ona yüklenilen bu sorumluluk, çocuklarda anlam karmaşasına neden olur. Kendisi daha ufacıkken bir kardeşi nasıl koruyacak ki!
- “Kardeşin doğduğunda biz seni de kardeşini de çok seveceğiz.” Bu sözü duyan çocuk yeni bir anlam karmaşıklığı yaşayacaktır. Tüm ilgi ve sevgiye sahip olan çocuk, aileye yeni katılacak kardeşin, kendisine ortak olacağını düşünür. Bu duygu, kaybetme korkusunu ve paylaşma düşüncesini tetikler, kıskançlığı artırır.
- Aileye katılacak yeni kardeş için yapılan hazırlıkları, çocuk meraklı gözlerle izler. (yeni oda hazırlığı, yeni kıyafetler vb.) Çocuklar iyi bir gözlemcidir. Yeni alınan kıyafetleri kendi üstünde denemeye kalkarlar, olmadığı gördüklerinde kendinden başka birine alınması onlarda öfkeye, kimi zaman da içine kapanmasına neden olur.
- Ebeveynlerin odasında ya da onlarla uyuyan çocuklara; ”sen artık ağabey, abla olacaksın burada artık kardeşin uyuyacak.” gibi sözler sarf edilmemelidir. Yeni gelecek olan kardeşin, anne ve babasının ilgi ve sevgisini hatta uyuyacağı yeri ondan alacak olması, kıskançlık ve kaybetme korkusunu çocukta arttıracaktır.
Hangi Yol İzlenmeli?
Ebeveynler çocuklarına, kardeş haberini sözle anlatmak yerine görsel anlatımı seçmeleri en doğru yaklaşım olacaktır. Çocuğunuza kendi bebeklik resimlerini göstermekle başlayabilirsiniz. Görsel anlatım, sözle anlatımdan çok daha etkilidir. Çocuğa bebekken nasıl göründüğünü resimleriyle gösterin. Eski kıyafetlerini de görmek çocuğun bu durumu anlamasında faydalı olacaktır.
“Yeni bir kardeşin olduğunda oda senin gibi minnacık doğacak, savunmasız ve korunmaya muhtaç olacak. Onu hep birlikte koruyup kollayacağız. Bu kıyafetlerden giyecek, senin büyüğün gibi oda zamanla büyüyecek ve biz hep birlikte onu büyüteceğiz.” Bu sözler çocukların hem merhamet duygusunu artıracak, hem de sevginin paylaşılabileceğini öğretecektir. Çocuklar sizden gördüklerini hayal dünyalarında birleştirecek ve heyecan duymaya başlayacaktır.
Ayrı oda düzenlenmesi gerekiyorsa, bunun yeni kardeşin gelmesinden dolayı olduğunu çocuğa hissettirmeden, “Artık sen büyüyorsun, sana yeni bir oda lazım. Nasıl bir odan olsun?” yaklaşımıyla çocuğunuzun da fikrini alarak, onunla birlikte hazırlamaya başlayın.
Çocuğunuza, ilk doğduğunda neler yaşadığınızı anlatın. Nasıl ağladığını, geceleri sürekli uyandığını, altının değiştirilmesini, yıkanmasını vb. Bunları duymak çocuklara kendilerini iyi hissettirecek ve bu sürecin normal olduğu düşündürecektir.
Yeni Kardeş Doğduğunda Ebeveynler Nasıl Davranmalı?
Bebek bakımı oldukça meşakkatli ve yorucudur. Bu süreçte anne yalnız bırakılmamalı, anne bebekle ilgilenirken baba diğer çocukla ilgilenmeli. Bebeğin bakımında çocuktan yardım alınmalı. Bebek yıkanırken, altı temizlenirken çocuktan ıslak mendil ,bez getirilmesi gibi benzer şeyler istenmeli. Çocuğa ufak sorumluklar verilmesi, çocukta ağabeylik, ablalık kavramını geliştirir.
Zamanla ufak tefek uyumsuzluklar başladığında, anne babanın iki kardeş arasındaki tavrı çok önemlidir. Zarar verme durumu söz konusu değilse, iki kardeş tartıştığında asla anne baba taraf tutmamalıdır. Tartışma ve kavgalarında ailenin tavrı, “Ya kendi aranızda halledin, ya da biz bu evde tartışma istemiyoruz. Birlikte oynamayı başaramıyorsanız, bir süre yan yana gelmemeniz sizin için daha iyi olacaktır.” şeklinde olmalıdır. Ebeveynlerin bu tavrı karşısında çocuklar, genelde küsüp köşelerine çekilmeyi seçerler. Birlikte zaman geçirmeye alışan kardeşler, fazla ayrı kalmayı başaramayacaktır. Kardeş tartışmasında asla tek taraflı ceza uygulanmamalıdır. Bir şeyden men edilecekse, bu ceza ikisine de verilmelidir.
Ebeveynlerin çocuk yetiştirmede ki sabrı ve doğru tavırları, çocukluk döneminden erişkinlik dönemine kadar tüm insani duyguların, ölçülü gelişmesinde büyük katkısı sağlayacaktır.
Anne babalar; sizler çocuklarınızın kahramanlarısınız. Hiç bir çocuk kahramanını kaybetmek ve paylaşmak istemez. Sizler çocuklarınıza kahramanlarının tüm kardeşlere aynı sevgi ve şefkatle yaklaşacağını göstermelisiniz.
