Kolesterolün yükselmesi veya düşmesi, kişinin yaşam tarzına bağlı olarak değişiklik gösteren bir durumdur. Kolesterolün yükselmesi çok ciddi hastalıklara neden olabileceğinden, kolesterol seviyesi yüksek olan hastalar kolesterol perhizi uygulamak zorunda kalmaktadır. Özellikle hayvansal içerikli gıdaların tüketiminin kolesterolü artırdığı bilinmektedir çünkü kolesterol üretimi insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da gerçekleşmektedir. Dikkat edilmediğinde damar tıkanıklığına neden olan kolesterol yükselmesi hastalığı her kolesterol çeşidinden kaynaklanmaz. Kolesterol çeşitleri arasında LDL kolesterol adı verilen kolesterol türünün yükselmesi nedeniyle hastalık ortaya çıkmaktadır. Kolesterolün düşmesi için hasta olan kişinin hayat tarzını değiştirmesi gerekmektedir.
Kolesterol Neden Yükselir?
Vücutta kolesterolün yükselmesinin iki nedeni bulunmaktadır. Kolesterolün yükselme nedenlerinden bir tanesi hayvansal gıdaların fazla tüketiminden kaynaklanmaktadır, hayvansal gıdaların tüketilmesiyle vücuda hayvanda bulunan kolesteroller alınmaktadır. Hayvansal gıdalarla vücuda dışarıdan alınabilen kolesterol et, süt ve süt ürünleri, fast food gibi besinlerde bulunmaktadır ve bu besinlerin aşırı oranda tüketilmesi nedeniyle kolesterol seviyesi yükselebilmektedir. Kolesterolün yükselmesinin diğer sebebi ise vücutta üretilen endojen kolesterol oranının fazla olmasıdır. Vücutta endojen kolesterol üretimi fazla olan kişiler fazla kilolu olan veya genetik yatkınlığı olan bireylerdir. Hangi sebep nedeniyle olursa olsun kolesterol oranı yüksek olan kişiler kolesterolün kontrol altına alınması için hastaneye başvurmalıdırlar. LDL adı verilen zararlı kolesterolün yükselmesine sebep olan durumlar şu şekilde sayılabilir:
- Aşırı kilolu ya da obez olmak
- Sağlıksız beslenme alışkanlıklarına sahip olmak
- Düzenli egzersiz yapmamak
- Tütün ürünleri kullanmak
- Ailede yüksek kolesterole sahip bireylerin olması
- Şeker hastalığı
- Böbrek hastalıkları
- Hipotiroidizm
Kolesterol Nasıl Düşürülür?
Kolesterol oranı yüksek olan kişilerde zamanla kolesterol birikimi nedeniyle damar tıkanıklığı oluşabileceğinden mutlaka kolesterolün kontrol altına alınması gerekmektedir. Kolesterol oranı kontrol altına alınmayan kişilerde zamanla damar sertliği veya damar tıkanıklığı görülebilmektedir, bu sağlık sorunları hayati tehlikeye varana kadar birçok hastalığa neden olmaktadır. Kolesterolü düşürmek için doktor tarafından uygulanabilecek net bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Kolesterolü düşürmenin yöntemi doktor gözetiminde bazı tedbirler almaktadır. Vücuttaki kolesterol seviyesini düşürmek için alınabilecek tedbirler şu şekilde sayılabilmektedir:
- Düzenli fiziksel aktivite ve egzersiz yapmak
- Tütün ve tütün benzerlerinin kullanımına son vermek
- Kolesterol diyeti uygulamak
Kolesterolü Düşüren Yiyecekler ve Besinler Hangileridir?
Kolesterolün seviyesinin düşürülmesi için mutlaka düzenli olarak kolesterol diyeti yapmak hatta kolesterol diyetini bir yaşam tarzı biçimine getirmek gerekmektedir. Kolesterolü yüksek olan kişilerin ilk yapması gereken hayvansal gıdaların tüketimini, özellikle et çeşitlerinin tüketimini, sınırlamaktır. Bitkisel ağırlıklı beslenmek kolesterolün kontrol altına alınması için önem teşkil etmektedir. Kolesterolü düşüren yiyecekler şu şekildedir:
- Zeytinyağı
- Pancar
- Bamya
- Havuç
- Patlıcan
- Yeşil fasulye
- Karnabahar
- Kuşkonmaz
- Yulaf
- Barbunya
- Domates
- Avokado
- Çikolata (özellikle bitter)
- Badem
- Soğan
- Sarımsak
- Yeşil çay
- Siyah ve beyaz çaylar
- Alıç çayı
- Kefir
- Keten tohumu
- Elma
- Armut
- Greyfurt
- Çekirdekli kırmızı üzüm
- Ahududu
- Balık
- Keçi boynuzu
- Patlıcan
- Baklagiller
- Koyu yeşillikler
Kolesterolü Yükselten Yiyecekler Nelerdir?
Vücutta kolesterol oranının artması, içinde kolesterol oranı yüksek olan besinlerin tüketilmesiyle de mümkün olmaktadır. Özellikle hayvansal gıdalarda bulunan kolesterolün dışarından alınması konusunda dikkatli olmak gerekmektedir. Vücutta kolesterol oranını artıran beslenme düzeninin değiştirilerek yaşam tarzının bitkisel odaklı yeme biçimin dönüştürülmesi tavsiye edilmekte ve böylece kolesterolün düşürülmesi sağlanmaktadır. Kolesterol oranının yükselmesine neden olan ve kolesterol sorunu olan kişilerin uzak durması gereken besinler şu şekildedir:
- Kırmızı et
- Süt ve süt ürünleri
- Yumurta
- Margarin (katı yağlar)
- Şeker ve türevleri
- Krema
- Kızartma türleri
- Fast food besinler
- Karbonhidrat oranı yüksek besinler
- Sakatatlar
- İşlenmiş etler ve işlenmiş et ürünleri
Ayrıca Bakınız: Kolesterol İçin Hangi Bölüme Gitmek Gerekir?
