Yağların faydaları tahmin edilenden daha fazladır. Yağ, yağ asitleri ile glisorelden oluşan bileşiklere denir. Protein ve karbonhidratın verdiği enerjiden iki kat daha fazla enerji verir. Vücutta bulunan enerjinin fazla olan kısmı, yağ dokusu olarak depolanır. Yağ asitleri yardımıyla gliserolün oluşturduğu maddeler gliserid olarak bilinir. Gliseridler yapılarındaki yağ asidi miktarına göre isim alır. Bir yağ asidinden oluşan moleküle monogliserid, iki yağ asidinden oluşan moleküle digliserid ve üç yağ asidinden oluşan moleküle de trigliserid adı verilir. Vücudun en fazla depo ettiği yağlar %90 oranında trigliserid yapısındadır.
Yağların Özellikleri Nelerdir?
- Yağlar, yapılarındaki yağ asidinin miktarına ve özelliğine göre değişiklik gösterir.
- Suda erimezler; ancak eter, alkol ve benzin gibi çözücüler yardımıyla çözünürler.
- Özgür ağırlığı sudan daha düşüktür.
- Işık, ısı, metal ve nem iyonlarıyla çok çabuk bozulur.
- Yapılarında bulunan yağ asidinin özelliğine göre, erime noktası da değişir.
- Yağ asitlerinin bazlarla birleşmesi tuzu oluşturur.
- Sıvı yağlar hidrojen ile doyurulduğunda katı hal alır. Margarinlerin elde edilmesi bu yolla olur.
Yağ Kaynakları Nelerdir?
Yağlar 3 farklı şekilde bulunur. Bunlar; doymamış yağ asitleri, doymuş yağ asitleri ve esansiyel yağ asitleridir. Doymuş yağlar, hayvansal ve bitkisel katı yağlardır. Doymamış yağlar, bitkisel yağlarda en fazla bulunur. Esansiyel yağlar en fazla mısır, ayçiçek yağı, pamuk tohumu, anne sütü, deniz ürünleri ve soya fasülyesinde bulunur.
Enerji alma konusunda da, yağların faydaları yadsınamaz niteliktedir. Günlük enerjinin ortalama %30’u yağlardan karşılanır. Yağ tüketiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; günlük olarak bütün yağ çeşitleriyle vücudu beslemeye özen göstermektir.
Yağların Faydaları ve Vücut Çalışmasındaki Görevleri Nelerdir?
- Isı ve enerji verir. Bir gram yağ, vücutta yanarak 9 kalori kadar enerji verir.
- Yağda eriyen vitaminlerin (A,D,E,K) emiliminde görev alır.
- Midede uzun süre kalırsa, diğer besin öğelerine göre daha fazla tokluk yaratır.
- En başta zeytinyağının sindirim sisteminde, kanser çeşitlerinde ve hücre yıpranmalarında koruyucu etkisi vardır.
- Vücuttaki fazla enerjiyi, ihtiyaç duyduğu zaman kullanmak amacıyla depo eder.
- Hücrenin yapı taşlarından biri de yağlardır.
- Esansiyel yağ asitleri göz, beyin ve cilt sağlığında önemlidir. Bebek ve fetüs gelişimi için bu yağlar gereklidir.
- Ani çevre değişimlerine karşı, vücudun ısısını dengeler.
- Organların çevresindeki yağlar, dış etkilerden gelebilecek zararlara karşı organları koruyucu görevdedir.
