Enfeksiyon ve vücuttaki sıvı kaybı nedeniyle, yanıkların acilen tedavi edilmesi gerekir. Yanıkları yüzeysel yanıklar ve derin yanıklar olarak 2 gruba ayırabiliriz. Yüzeysel yanıklarda derinin üst kısmı hasar görürken, derin yanıklarda derinin bütün tabakaları yanmıştır.
Evde sadece yüzeysel ufak yanıkları tedavi edebileceğimizi unutmayın. Vücudun 10/1’inde veya daha fazla bölümünde yanık mevcutsa hemen ambulans çağırın. Ambulans beklerken hastanın temiz bir çarşaf üzerinde yerden uzak bir yerde olmasına, yanığın yer ile temas etmemesine özen gösterin.
Isı ile Oluşan Yanıklar
Eğer kişinin elbiseleri tutuşmuşsa, panikle koşup, çırpınması önlenmeli ki alevler daha fazla büyümesin. Alevleri mümkün olduğunca kısa zamanda söndürün. Yakınlarda bir kova su varsa, alevleri su ile söndürün. Ancak çıkan alev elektrik kaynaklıysa bu işlemi yapmayın aksi takdirde cereyana maruz kalırsınız.
Yakınlarda su bulamıyorsanız, yanmayan maddeden yapılmış bir battaniye veya örtü yardımıyla alevleri söndürün. Sentetik madde içerikli örtülerden uzak durun, sentetik eriyerek deriye yapışır ve yanığın ağırlaşmasına neden olur.
Kimyasal Madde Yanıkları
Yanan kısmı soğuk musluk suyu altına tutun. Hastanın dayanabildiği süre boyunca su altında tutmaya devam edin. Kimyasal maddenin temizlendiğinden emin olana kadar bu işlemi tekrarlayın. Kimyasal maddeleri yıkarken, bunlara bulaşmış giysiler varsa dikkatli bir şekilde çıkarın.
Ne Yapmalıyız?
Hastayı tehlikeli bölgeden uzaklaştırın. Elektrik temasını kesin ve kişinin panik yapmasını engelleyin.
Yanan bölgeyi mümkün olduğunca çabuk soğutun. Yanığı kişinin dayanabileceği süre boyunca musluktan akan soğuk suya tutun. Geniş bir bölgede yanık mevcutsa soğuk su dolu küvete sokabilirsiniz, böyle bir imkanınız yoksa soğuk su ile ıslatılmış tüysüz keten bir bezi yanan bölgeye sarabilirsiniz.
Yanan bölgeye, yanık bölgeden daha büyük bir gazlı bez ile örtün. Ambulans beklerken veya kişiyi hastaneye götürürken şoka karşı gerekli önlemleri alın.
Bunları Asla Yapmayın!
- Yanığın üzerine diş macunu, yoğurt, yağ, merhem gibi kulaktan doğma işlemleri uygulamayın.
- Yanıktan sonra oluşacak kabarcıkları asla patlatmayın.
- Yanığın üzerine örteceğiniz malzeme tüylü olmamalı, aksi takdirde yanığa yapışır.
- Küçük çocuklarda soğuk suya daldırma işlemi uygulanıyorsa, çok fazla soğuk suda bekletilmemeli. Bu durum küçük çocuklarda hipotermiye neden olabilir.
